5 wskazówek, jak wybrać psychoterapeutę
Wybór odpowiedniego psychoterapeuty może mieć kluczowe znaczenie dla procesu terapii. Nie wystarczy jednak znaleźć najlepszego terapeutę w mieście, kierować się opiniami w sieci czy poleceniami znajomych. To, co pomogło koleżance, wcale nie musi być dobre dla Ciebie. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, które mogą Ci pomóc w poszukiwaniach.
Po pierwsze, nurt psychoterapeutyczny
Nurt psychoterapeutryczny to podejście, system założeń i metod terapii, z jakimi pracuje konkretny psychoterapeuta. Tego rodzaju szkół są dziesiątki, a niektórzy podają, że nawet setki. W praktyce jednak najczęściej stosowanych jest kilka z nich, m.in.:
- podejście psychoanalityczne oraz psychodynamiczne,
- podejście behawioralno-poznawcze,
- podejście humanistyczno-egzystencjalne,
- podejście systemowe,
- podejście eklektyczne, łączące ze sobą metody różnych szkół.
W pierwszej kolejności należy więc określić, który z tych nurtów daje najlepsze perspektywy pracy z konkretnym problemem u konkretnej osoby. Klient może spróbować wybrać podejście we własnym zakresie, może jednak także zdać się na pomoc psychoterapeuty, który wskaże mu najbardziej optymalne rozwiązanie.
Po drugie, preferowane formy pracy
Psychoterapeuci mogą specjalizować się w różnych formach pracy z Klientami. Należą do nich między innymi:
- terapia indywidualna,
- terapia grupowa,
- terapia rodzinna,
- terapia par.
Poza tym mogą poświęcać się pracy wyłącznie z dorosłymi lub dziećmi i młodzieżą. Określenie grupy wiekowej, rodzaju problemu oraz formy terapii może być kluczowe dla decyzji wyboru konkretnego psychoterapeuty.
Po trzecie, kompatybilność pracy z konkretnym człowiekiem
Skuteczny proces psychoterapii wymaga odpowiedniej relacji między klientem a terapeutą określanej mianem przymierza terapeutycznego, na które składają się:
- wzajemne zaufanie,
- przekonanie, że współpraca prowadzi do realizacji celów terapii oraz
- zdolność do stworzenia więzi z psychoterapeutą.
Kompatybilność taka nie oznacza jednak bezkrytycznej postawy i pełnej akceptacji. Więź psychoterapeutyczna powinna pełnić swoją rolę nawet (zwłaszcza!) wtedy, gdy między psychoterapeutą a klientem dojdzie do spięć i sporów. Z tego względu zalecany jest wybór psychterapeuty, do którego klient ma zaufanie, z którym łatwo może nawiązać przymierze terapeutyczne. Ten subiektywny aspekt relacji oznacza, że nie istnieje obiektywnie najlepszy terapeuta dla wszystkich ludzi. Należy więc szukać optymalnego terapeuty dla konkretnego człowieka.
Po czwarte, szkolenia, doświadczenie, certyfikaty…
Bogate CV psychoterapeuty nie gwarantuje owocnej współpracy, jest jednak ku temu dobrą wskazówką. Warto więc zwrócić uwagę na to, jakie terapeuta posiada wykształcenie, jaką szkołę psychoterapii ukończył, jaki ma staż pracy i ukończone kursy. Najcenniejsza jest jednak informacja o rodzajach problemów, z jakimi najskuteczniej pracuje. Niektórzy psychoterapeuci specjalizują się w leczeniu konkretnych zaburzeń, z innymi mogą natomiast w ogóle nie pracować. Czasami przed rozpoczęciem psychoterapii nie mamy wiedzy na ten temat, jednak odpowiedzialny psychoterapeuta zwykle poleca koleżankę lub kolegę, jeśli sam nie czuje się wystarczająco kompetentny do pracy z określonym problemem. Takie zachowanie nie jest unikiem ani ucieczką lecz przejawem wysokiej samoświadomości i jest godne szacunku.
Po piąte, psychoterapeuta ze wsparciem superwizora
Superwizje to regularne spotkania psychoterapeuty z bardziej doświadczonym specjalistą. W ich trakcie omawiane są działania terapeuty z jego pacjentami. Superwizor pełni rolę konsultanta i doradcy. Pomaga w pracy terapeutycznej i jest czujny na to, czy problemy własne terapeuty nie rzutują w jakiś sposób na jego pracę z klientami.
Informacja o tym, że Twój potencjalny terapeuta “swoją pracę poddaje regularnej superwizji” jest bardzo cenna przy wyborze odpowiedniej osoby do współpracy. Świadczy o tym, że poważnie podchodzi ona do swojej roli i zależy jej na samorozwoju oraz dobru klienta.
Autor: Piotr Ciesielski