Czym jest nurt psychoterapeutyczny
Szkoły przygotowujące psychoterapeutów do pracy w zawodzie specjalizują się w zakresie określonego zestawu teorii, metod i technik psychoterapeutycznych. Ten spójny system założeń, siatki pojęciowej i narzędzi pracy nazywa się właśnie nurtem, szkołą, podejściem, systemem lub paradygmatem psychoterapeutycznym.
Podczas studium psychoterapii przyszły terapeuta zdobywa wiedzę w zakresie kilku najczęściej stosowanych nurtów, zwykle jednak szkoła specjalizuje się w jednym z nich. Wśród najpopularniejszych znajdują się systemy takie jak np.:
- nurt psychoanalityczny
- nurt psychodynamiczny
- nurt behawioralno-poznawczy
- nurt humanistyczno-egzystencjalny
- nurt systemowy
- …
Szkół psychoterapeutycznych jest oczywiście więcej. Niektóre źródła wyliczają dziesiątki, a inne nawet setki różnych ujęć. W praktyce jednak najczęściej spotyka się psychoterapeutów pracujących w jednym z tych najbardziej popularnych lub łączących metody różnych nurtów. W tym ostatnim przypadku mówi się, że stosują podejście eklektyczne lub inaczej integracyjne.
Jakie znaczenie ma wybór nurtu psychoterapeutycznego?
Najpopularniejsze nurty są systematycznie badane pod kątem ich skuteczności w leczeniu poszczególnych zaburzeń. Dla przykładu, terapia psychodynamiczna znajduje uniwersalne zastosowanie, choć wymaga pewnej zdolności klienta do autorefleksji. Nurt behawioralno-poznawczy szczególnie sprawdza się w m.in. w leczeniu depresji oraz stanów lękowych i fobii. Większe znaczenie od rodzaju zaburzenia zdaje się mieć jednak styl pracy psychoterapeutycznej, który może odpowiadać pacjentowi lub dezorientować go wprowadzając frustrację.
Wiele szkół psychoterapii kładzie nacisk na znaczenie relacji terapeutycznej w procesie leczenia. Za jej pośrednictwem klient zostaje poprowadzony do głębszego zrozumienia siebie i swoich problemów. Zbudowanie takiej relacji wymaga jednak czasu i motywacji do autorefleksji. Z drugiej strony terapie krótkoterminowe, np. w ujęciu behawioralno-poznawczym, posiadają zorganizowaną strukturę, a terapeuta wyznacza zadania domowe do zrealizowania między sesjami. Głębokie zrozumienie problemu ma tu mniejsze znaczenie niż szybkie osiągnięcie celu psychoterapii.
Wybór optymalnego nurtu dla konkretnego człowieka jest więc wypadkową problemów, z jakimi się boryka oraz osobistych preferencji odnośnie metod i struktury terapii. Wielu psychoterapeutów, choć specjalizuje się w zakresie metod jednej szkoły, posiada kompetencje by łączyć techniki różnych nurtów. Podejście psychoterapeutyczne warto wybrać świadomie, z całą pewnością można jednak także zaufać kompetencjom terapeuty, który wskaże najlepsze metody dla rozwiązania konkretnego problemu konkretnego człowieka.
Zainteresowanym omówieniem poszczególnych nurtów psychoterapeutycznych polecamy serię artykułów na naszym blogu.
Autor: Piotr Ciesielski